44
Trước năm 1975 ở miền nam VN có bốn nhà thơ kiêm nhà đặt lời chuyên nghiệp rất nổi tiếng. Họ hay được các nhạc sỹ có tiếng hợp tác hoặc mượn thơ của họ để đặt lời cho các ca khúc của mình.
Hầu như thơ, lời của 4 vị này đều được khẳng định giá trị khi họ tham gia viết lời cho các ca khúc nổi tiếng, được nhiều nhà phê bình đánh giá cao cũng như giới thưởng thức công nhận thực tài.
Bốn vị nổi bật, tiêu biểu đó là nhà thơ Hồ Đình Phương (Huế), n/s kiêm nhà đặt lời gốc Bắc Hoài Linh, nhà thơ Hà Huyền Chi và cuối cùng là nữ sỹ kiêm nhà đặt lời Vĩnh Phúc (bà chỉ hợp tác với n/s Hoàng Trọng trên 20 ca khúc).
Vĩnh Phúc có tên đầy đủ là Lưu thị Vĩnh Phúc, sinh năm 1937. Là ái nữ của mục sư Lưu Văn Mão, có anh trai cũng là mục sư tên Lưu văn Tường (Tường Lưu). Cả ba cha con ngoài là con chiên tín đồ trung thành của đạo Tin lành, họ đều có tài làm thơ rất hay. Mục sư Lưu Văn Mão từng xuất bản tập thơ “Nam sơn thi phẩm” năm 1971 cùng như ông có nhiều bài giảng hay được hội thánh chọn để làm tài liệu cho các mục sư học hỏi về sau. Anh trai bà Vĩnh Phúc là mục sư Lưu Văn Tường cũng là một người có tài làm thơ. Tường Lưu thi sĩ trước khi trở thành mục sư từng xuất bản tập thơ tình “Mộng ban đầu”). Ông cũng là một dịch giả uy tín với tập “Tìm lại hương xưa”, dịch 148 bài cổ thi của các thi nhân danh tiếng Trung Hoa xưa. Và Tường Lưu cũng rất thông thạo ngoại ngữ Anh và Pháp.
Khi Hoàng Trọng chia tay người vợ đầu gốc Nam Định vì lý do ghen tuông với ca sỹ Tâm Vấn, ông đã bỏ miền bắc dắt 3 con nhỏ vào miền nam lập nghiệp với nghề chơi đàn và nhạc trưởng quản lý dàn nhạc của đài phát thanh SG. Cuối thập niên 50 ông chơi thân với gia đình mục sư Lưu Văn Mão và thường hay đến nhà của mục sư để hàn huyên, tâm sự đàm đạo về thơ văn, tôn giáo và nhạc sỹ rất khâm phục đức tính vị mục sư nầy”. Ở nhà vị mục sư ông có dịp làm quen và tiếp xúc với hai người con người bạn, đó là nữ sỹ Vĩnh Phúc và mục sư trẻ Tường Lưu (và qua đó ông biết luôn văn tài của hai đứa con của bạn, đặc biệt là cô con gái rượu Vĩnh Phúc. Vĩnh Phúc mặc dù có tâm hồn nhạy cảm, lãng mạn nhưng bề ngoài bà là người rất nghiêm, mẫu mực theo kiểu Motip, ít thích phô trương và sớm đi theo lý tưởng của chúa.
Theo lời kể của n/s Hoàng Nhạc Đô con trưởng n/s HT thì cha ông là người đàng hoàng, nhát gái nên với con gái của bạn ông rất dè dặt, ngưỡng ngộ về tài năng giữa hai người có tâm hồn nghệ sĩ tìm thấy sự đồng điệu trong nghệ thuật đơn thuần như đôi bạn tri âm mà ko hề phát sinh tình cảm trai gái, ông bảo:
“Cô Vĩnh Phúc làm thơ rất hay, cô không lãng mạn mà rất chững chạc. Có lần em út tôi là Bạch La nghi ngờ cô có tình cảm với cha khi thấy ông phổ hơn 20 bài thơ của cô và trên bản nhạc nào cũng ký tên. Trong một lần, khi cha tôi ướm thử hỏi Bạch La về việc ông muốn lấy vợ mới, Bạch La ngay lập tức phản đối, bảo cha có 3 đứa con là đủ rồi, không muốn có ai về nhà nữa. Từ đó, ông không còn ý định tái hôn, mối quan hệ của ông với Bạch La cũng không còn gần gũi. Đặc biệt, sợ con gái phản đối, ông cũng không còn phổ thơ của cô Vĩnh Phúc nữa” chấm dứt khoảng thời gian gần 5 năm hợp tác thơ văn nhạc giữa 2 người (1961 – 1966).
Trong hơn 20 bài hát hợp tác với Vĩnh Phúc có 3 bài ông ko lấy thơ của nữ sỹ để phổ mà nhờ cô đặt lời đó là Ngàn Thu Áo Tím, Cánh Hoa Yêu và Trang Nhật Ký (hai bài sau gắn Rumba).
Nhắc về nữ sĩ Vĩnh Phúc nhạc sỹ Vũ Đức Nghiêm (nổi tiếng với Gọi người yêu dấu) có bài viết từ Mỹ ..
Trong thế-kỷ 20, Hội-Thánh Tin-Lành Việt-Nam đã xuất-bản nhiều bài hát ca-ngợi Thiên-Chúa, phần lớn là những bài dịch từ Thánh-ca Quốc-tế. Cuốn bài hát đầu-tiên mang tên Thơ-Thánh, được in và phổ-biến khoảng giữa thập kỷ 1910 do cố Giáo-sĩ William C. Cadman chủ biên với sự hợp-tác của một số quý-vị Mục-sư nay đã về với Chúa. Rất tiếc là cuốn Thơ-Thánh nói trên đã không ghi tên một vị nào đã đóng-góp trong việc dịch ra lời ca tiếng Việt.
Khoảng 1950, vì nhu-cầu phát-triển Hội-Thánh, cố Giáo-sĩ John D. Olsen đã cùng quý-vị cố Mục-sư Lê Văn Thái, cố Mục-sư Phan Ðình-Liệu, cố Mục-sư Vũ Văn Cư, cố Mục-sư Ông Văn Huyên, Mục-sư Nguyễn Văn Vạn v.v… nhuận-chánh một số bài trong Thơ-Thánh, và quyển Thánh-Ca đầu-tiên ra đời, gồm khoảng 500 bài hát.
Nhiều người đã âm-thầm dịch lời ca Việt-Nam cho những bài Thánh-Ca và đóng-góp công sức làm phong-phú kho-tàng Thánh-Ca Việt-nam, âm-thầm vì tên tuổi họ không được ghi trên bài hát như người ta thường ghi phía dưới bên phải của tựa-đề bài hát.
Một trong những tên tuổi đó mà người viết muốn đề-cập đến trong bài này là Vĩnh-Phúc, một người đã dịch và viết rất nhiều Thánh-Ca rất được yêu-mến và được ca-hát tôn-vinh Chúa trong các Hội-Thánh. Xin nói thêm là chúng tôi không có mục-đich đề-cao một cá-nhân nào, nhưng chỉ muốn nói lên sự đóng-góp âm-thầm và khiêm-nhượng của những người dịch và viết ca-khúc, trong đó có Vĩnh-Phúc.
Vĩnh-Phúc là ái-nữ của cụ Mục-sư Lưu Văn Mão. Những năm trong thập-niên 1960, Vĩnh-Phúc bắt-đầu viết lời ca cho một số ca-khúc của cố Nhạc-sĩ Hoàng-Trọng. Những năm ấy, trên đất nước chúng ta rền vang tiếng bom-đạn, nhưng Vĩnh-Phúc làm cho cả Việt-Nam xao-xuyến với những ca-khúc trữ-tình như: Một Thuở Yêu Ðàn, Ngàn Thu Áo Tím, Tôi Vẫn Yêu Hoa Màu Tím, Tìm Một Ánh Sao, Hai Phương Trời Cách-Biệt, Tình Thơ-Mộng, Nhặt Lá Vàng v.v…
Một nhạc-khúc viết xong rồi nếu chỉ để đó hoặc xếp vào ngăn tủ thì không ai biết đến, nhưng Vĩnh-Phúc đã làm công-việc viết lời ca mà rất nhiều người viết nhạc-khúc không làm nổi, nói một cách khác, Vĩnh-Phúc đã “chắp cánh cho nhạc bay lên” bằng những lời ca trữ-tình, trau-chuốt của mình. Trong tâm-hồn người thưởng-ngoạn, ai đã chẳng từng hơn một lần rung-động đến ngậm-ngùi khi nghe Thái-Thanh nức-nở :
Một bóng áo tím buồn ngẩn-ngơ
Bước trong chiều gió mưa
Khóc thương hình bóng xưa…
Ngàn thu mưa rơi trên áo em màu tím,
Ngàn thu đau-thương vương áo em màu tím,
Nhuộm tím những chuỗi ngày vắng nhau,
Tháng năm còn lướt mau, Biết bao giờ thấy nhau…!
(Ngàn Thu Áo Tím, Nhạc: Hoàng-Trọng, Lời: Vĩnh-Phúc)
Trong lãnh-vực Thánh-Ca, Vĩnh-Phúc đã dịch và viết lời ca cho hàng trăm ca-khúc, những bài hát đã được in trong Thánh-Ca (Giáo-Hạt Hội-Thánh Tin-Lành Việt-Nam xuất-bản), Phúc-Âm Ca (in tại Hong-Kong), Thánh-Ca Tôn-Vinh Ðức Chúa Trời (Hội-Thánh Báp-tit Việt-Nam, Cơ-Quan Truyền-Giáo Quốc-Nội, SBC, Atlanta, GA xuất-bản). Rất tiếc là một số ca-khúc khi in ra người ta đã không để tên người viết lời ca. Vĩnh-Phúc cũng đã viết và dịch nhiều ca-khúc Giáng-sinh. Bài hát được nhiều người ưa-thích hát trong dịp Lễ Giáng-sinh là bài hát có những câu: “Ðêm xuống êm-đềm, Chuông Thánh vang-rền, Lướt lướt êm qua bao miền…” viết theo nhạc điệu “Silent Night, Holy Night”. Riêng với người viết bài này, ca-khúc ấy xứng-đáng được liệt vào những bài Thánh-Ca Giáng-sinh có lời Việt hay nhất, xúc-động nhất. Trong những ngày tháng lao-tù, khi bị lưu-đày ra vùng rừng núi Hoàng-Liên-Sơn miền Bắc Việt-Nam, một đêm Giáng-sinh nọ, khi ngồi trong bóng tối ngục-tù, người viết bài này đã hát:
“Năm tháng qua dần, ai có hay rằng
Ðã có lần Chúa xuống trần…
Thương ta Chúa đến xóa bao vết thương lòng
Cho ta sống trong vui-tươi với hy-vọng…
Ôi, ơn Chúa ru lòng êm-ấm
Giữa khi cuộc thế đang xoay-vần…” (Ðêm Yên-Lặng, Lời Việt: Vĩnh-Phúc)
Bài hát đã đem lại cho tâm-hồn người hát một niềm hy-vọng và an-ủi vô-cùng, nhưng cũng vô-cùng xúc-động, lệ tuôn-tràn, nghẹn-ngào không hát tiếp được nữa. Người viết xin bày-tỏ lòng biết ơn Chúa đã ban cho Hội-Thánh Tin-Lành Việt-Nam một Vĩnh-Phúc với những bài hát thật dễ-thương và dễ cảm-động, an-ủi lòng người trong lúc khốn-cùng. Chúng tôi được biết Vĩnh-Phúc là một người rất khiêm-tốn, không muốn người ta đề-cao mình, nhưng với những đóng-góp phong-phú và đầy phẩm-chất cao-quý của Vĩnh-Phúc trong kho-tàng Thánh-Ca Việt-Nam, người viết muốn nhân dịp sinh nhật Vĩnh-Phúc. Xin thân mến tặng Vĩnh-Phúc, không phải chỉ một bông hồng, mà là rất nhiều bông hồng tươi thắm…(Vũ Đức Nghiêm Sanjose – Cali)
Tái bút: “Theo yêu cầu của nhạc sĩ Lưu Vĩnh Phúc (khi cô gởi tiểu sử cho tôi). Cô yêu cầu tôi chỉ được công bố tiểu sử rõ ràng của cô khi cô về với Chúa. Bài viết nầy là cô VP gởi cho tôi và cô cho phép đăng ..”
Giới thiệu một bài nhạc viết về đạo, một bài thánh ca viết vào giữa thập niên 60 phổ từ bài thơ RỒI NGÀY SẼ QUA (Slow chậm) của nữ sỹ Vĩnh Phúc được n/s Hoàng Trọng phổ nhạc giữa mùa dịch Covid đang hoành hành trên khắp nước Việt cùng biến chủng Delta trong năm 2021. Đây là một bài đạo ca rất hay dòng nhạc thánh thiên chúa, được xử dụng rộng rãi trong các buổi lễ cầu nguyện của hội thánh tin lành người Việt trong ngoài nước .. Kyphan mong mỏi từ những ân điển của đức chúa trời thể hiện qua lời ca từ sẽ giúp toàn dân nước Việt, nhất là nhân dân SG sẽ vượt qua khoảnh khắc khó nhất về hiểm họa đang đối mặt với tổn thất ko nhiều để mau chóng trở lại cuộc sống bình yên, an ổn của một TP năng động, hiền lành cùng những cư dân tốt bụng như từng phát triển, tồn tại cùng lịch sử hơn 300 năm hình thành. Rồi ngày sẽ trôi qua cuốn theo bao phiền muộn, lấp vùi sầu đau nhờ ơn cứu rỗi ..
1. [F] Rồi ngày sẽ trôi [A7] qua
Sao [Dm] ai còn ai còn mang gánh [Bb] nặng
Lê [C] thân buồn trên lối [F] trần
Sống kiếp đớn đau lầm [C7] than
Rồi ngày sẽ trôi [F] qua
Ai [Am] ơi ngày mai Chúa [Bb] gọi
Mong [C] ta đừng quên đáp [Gm] lời
Đời sống sẽ được thay [Am] mới.
2. [F] Rồi ngày sẽ trôi [A7] qua
Bao [Dm] cơ hội không trở [Bb] lại
Trôi [C] đi dần theo tháng [F] ngày
Hối tiếc biết bao giờ [C7] phai
Rồi ngày sẽ trôi [F] qua
Hôm [Am] nay Ngài đang đứng [Bb] đợi
Ai [C] tin nhận con Chúa [Gm] trời
Ngai [C7] ban hạnh phúc muôn [F] đời.
ĐK: [Bb] Giê-xu yêu [C] mến [F] Đưa tay âu [Am] yếm
[F] Đón [C] ta [Am] trong [Dm] tình, [Bb] yêu ấm [Dm] êm
[Bb] Mọi tội được [F] tha, [Bb] Tại thập tự [C] giá
[Am] Chúa [Dm] xưa [Gm] chuộc ta [C7] đó
3. [F] Dù ngày sẽ trôi [A7] qua
Mai [Dm] đây sầu đau lấp [Bb] vùi
Thân [C] ta nổi trôi giữa [F] đời
Giữ vững đức tin người [C7] ơi.
Rồi ngày sẽ trôi [F] qua
Đêm [Am] buông màn đêm khắp [Bb] trời
Ta [C] nương mình trong Chúa [Gm] rồi
Bình [C7] an hạnh phúc muôn [F] đời ..
Version 2:
1. Rồi [F] ngày sẽ trôi [A7] qua
Bao [Dm] nhiêu ngày thơ ấu [Bb] mộng
Xinh [C] như ngàn tia nắng [F] hồng
Sẽ khuất bóng theo thời [C7] gian
Rồi ngày sẽ trôi [F] qua
Bao [Am] nhiêu ngày xanh chói [Bb] lọi
Theo [C] nhau vào nơi cuối [Gm] trời
Vụt biến xa tầm tay [Am] với
2. Rồi [F] ngày sẽ trôi [A7] qua
Hôm [Dm] nay còn trông thấy [Bb] người
Mai [C] đây là xa cách [F] rồi
Sống với nhớ thương mà [C7] thôi
Rồi ngày sẽ trôi [F] qua
Hoa [Am] tươi rồi hoa héo [Bb] tàn
Cây [C] xanh rồi cây úa [Gm] vàng
Tài [C7] năng rồi cũng phai [F] tàn
ĐK: [Bb] Bao nhiêu lưu [C] luyến, [F] Bao nhiêu thân [Am] mến
[F] Sẽ [C] theo [Am] nhau [Dm] tìm [Bb] trong lãng [Dm] quên
[Bb] Địa vị giàu [F] sang, [Bb] Mộng đẹp đời [C] sống
[Am] Sẽ [Dm] qua [Gm] tựa hơi [C7] gió
3. Rồi [F] ngày sẽ trôi [A7] qua
Công [Dm] danh phù du cũng [Bb] tàn
Rơi [C] nhanh tựa như lá [F] vàng
Những lúc gió thu tràn [C7] lan
Rồi ngày sẽ trôi [F] qua
Ta [Am] đi rồi không trở [Bb] lại
Theo [C] bao sầu thương tháng [Gm] ngày
Chìm [C7] trong ngàn bóng đêm [F] dài
