101
Trung nhìn bà cụ mỉm cười và đáp: ”Ăn gì cũng được miễn bà thấy ngon miệng thấy vui là được”.
Bà cụ giãy nãy lên vì Trung khuyên không giống như mấy ông bà bác sĩ khác. “Đâu được. Tôi bị tiểu đường mà”. Trung lại nói: “Tiểu đường có nghĩa là đường quá dư trong máu, vậy bà đừng nạp thêm quá nhiều đường vào nữa, ăn gì ít ngọt, ít tinh bột, nhưng bữa nào bà lỡ ăn nhiều thì bà đi lại nhiều cho con, quơ tay quơ chân nhiều nhiều lên”. ”Bác sĩ nói đơn giản quá he”.
-Bà ơi, sống tới tuổi của bà là thượng thọ rồi, đáng lý bà phải dạy con cách ăn uống, cách sống làm sao để con được như bà mới đúng, hơn là con bày cho bà.
Bà cười rất vui. Về nhà, cứ khen ông bác sĩ Trung suốt. Con bà kể lại như vậy.
Bạn biết không, cho người bệnh một toa thuốc để họ uống sáng – trưa – chiều – tối thì dễ vô cùng nhưng khi hướng dẫn một chế độ ăn thì khó đến vô cùng. Bởi bữa ăn một người một gia đình phụ thuộc rất nhiều yếu tố như truyền thống gia đình, thói quen ăn uống, kiểu cách nêm nếm theo vùng miền, thời tiết, mùa lạnh mùa nóng, hoàn cảnh kinh tế gia đình, nguồn nguyên vật liệu chế biến … và điều khó nhất là nấu các món ăn.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng thì tính năng lượng ( Calories hay Calo ) trong khẩu phần ăn và một người thì cần bao nhiêu calo mỗi ngày cho từng dạng hoạt động …. Điều đó dường như không thể đối với những người bệnh lớn tuổi, ở quê.
Rồi những cách tính đơn giản hơn in trong sách giáo khoa hay được nói trên các phương tiện truyền thông là “quy tắc bàn tay” để ước lượng khẩu phần ăn sẽ giúp người bệnh kiểm soát chuyện ăn uống tốt hơn, ví dụ như rau xanh thì cả hai bàn tay mở, tinh bột như cơm, bún, mì, … thì 1 nắm tay, thịt cá thì vừa vặn lòng bàn tay, đường đồ ngọt thì bằng ngón tay cái … vân vân và vân vân.
Và cách chia bữa ăn đơn giản hơn nữa đó là một bữa ăn như là 1 cái dĩa lớn, chia 4 phần, 2 phần rau, 1 phần đạm, chất béo, 1 phần tinh bột ….
Nhưng liệu chúng ta ăn theo công thức, theo cách tính toán vậy có vui không, có ngon miệng không?
Nhiều nghiên cứu chứng minh khi chúng ta ăn trong niềm vui, sự ngon miệng … thì cơ thể sẽ tiết ra nhiều hormon giúp chuyển hóa tốt thức ăn và giúp chúng ta hạnh phúc hơn. Bởi vậy, dù bận rộn cách mấy, chúng ta hãy cố gắng ăn cùng nhau vào bữa tối, chia sẻ những niềm vui hay nỗi buồn trong ngày … Nếu được 1 ít rượu vang, 1 ít bia …, chẳng vấn đề gì. Vì rượu vang một ít giúp tiêu hóa tốt hơn, thăng hoa hơn ….
Nếu bạn thấy ăn trong im lặng, ăn trong hình thức cứng ngắt nào đó làm bạn hanh phúc thì cứ như vậy, không sao cả. Mỗi người có một cách thích nghi, cách sống, cách đi qua cuộc đời này. Riêng Trung, Trung thích ăn trong không khí vui vẻ, chuyện trò …. Tranh thủ bên người thân của mình càng nhiều càng tốt.
Ngày mà chúng ta ngừng làm bộ làm tịch, kiểu nọ, kiểu kia, chúng ta cứ thoải mái, tự nhiên là ngày chúng ta về nhà, ở trong nhà, phải không bạn?
Đừng để ông Phật, ông Chúa nào đó ở ngoài nữa, hãy mang HỌ vào nhà, vào trong lòng mình.
Quay lại chế độ ăn, Trung vẫn nghĩ chỉ cần chúng ta chú ý đôi chút thôi.
Ví dụ như người bị bệnh thận mạn sợ nhất là tăng kali máu. Vậy kali có nhiều trong thức ăn nào thì tránh chúng ra, hay ăn rất ít nếu quá thèm quá thích. Cảm giác được ăn thứ mình thèm, mình thích đã lắm, nhưng nhớ chúng ta có bệnh.
Ví dụ như người bị tăng mỡ máu, có nghĩa là mỡ đã dư thừa, thế thì chúng ta đừng nạp nó vào nữa. Hạn chế thức ăn chiên xào. Nếu có chiên xào thì dùng dầu ô liu chẳng hạn.
Còn người thừa cân, béo phì thì sao?
Người thừa cân, béo phì có nghĩa là họ dư năng lượng. Năng lượng nạp vào nhiều hơn năng lượng mất đi. Có hai cách để giảm cân đó là:
1. Hạn chế năng lượng nạp vào những thức ăn thức uống có quá nhiều đường, quá nhiều tinh bột, hay chất béo. Ví dụ một bữa chúng ta ăn 1 tô phở thì hãy giảm còn 1/2 tô.
2. Tăng cường đốt cháy năng lượng dư thừa bằng cách tăng vận động. Ví dụ chúng ta đi thang máy hãy đi thang bộ, tập thể dục thay vì 15 phút/ngày hãy tập thể dục 150 phút/ngày.
Có một câu nói rất hay rằng: Chỉ có những người điên mới lặp lại những việc làm cũ nhưng mong kết quả khác đi.
Như vậy muốn kết quả khác đi, chúng ta phải hành động khác đi.
Nhưng, hãy nhớ, đừng bao giờ cầm bản đồ của người khác để đi. Mỗi chúng ta phải có bản đồ riêng cho mình. Có người thích hợp với việc ăn chay thì có người thích hợp với việc ăn mặn. Có người thích vận động thì có người thích tĩnh tại. Vấn đề là chúng ta phải biết lắng nghe cơ thể mình, khát khao điều gì và tùy vào hoàn cảnh để thay đổi.
Không có chế độ ăn nào chuẩn cả. Cốt tủy của thiền đơn giản là : sống cứ tùy duyên, đói thì ăn, khát thì uống, mệt thì nghỉ … Bớt tạo áp lực ăn uống cho mình.
Viêc của chúng ta đôi khi là biết vừa đủ. Đừng ăn một món quá nhiều lần, quá nhiều ngày. Hãy ăn với lòng biết ơn. Biết ơn ba mẹ, vợ chồng hay chính mình đã cho chúng ta thức ăn. Biết ơn cơ thể đã giúp chúng ta chuyển hóa thức ăn thành năng lượng sống.
Khi chúng ta biết ơn biết thương cơ thể mình chúng ta sẽ biết nên ăn gì và không nên ăn gì.
Cuộc đời càng khó đoán
Ta càng phải chân thành
Đường đi càng xa thẳm
Ta càng phải vững tâm
Biển sông nên rộng lớn
Từ hạt nước đầu nguồn
Núi đồi nên vững chãi
Từ hạt bụi mong manh ….”
“Hôm qua, Trung được mời đi hội chẩn một trường hợp suy dinh dưỡng nặng, giảm albumin máu ở một bà cụ 92 tuổi, bị té ngã gãy cổ xương đùi.
Điều bất ngờ đầu tiên là bà còn minh mẫn. Khi Trung đùa: Con đâu có khám bệnh cho bà, con đến xin vía bà đó. Bà liền nắm tay Trung và nói: Bà nhả vía cho bác sĩ nè.
Điều bất ngờ thứ hai là bà ăn chay trường. Nhìn khuôn mặt bà thật bình an và phúc hậu.
Trung lại nhớ đến một bệnh nhân khác. Cũng là một bà cụ. Bà 82 tuổi. Bà đã hỏi:
“Bác sĩ ơi, tôi nên ăn gì, không nên ăn gì?”.
Điều bất ngờ đầu tiên là bà còn minh mẫn. Khi Trung đùa: Con đâu có khám bệnh cho bà, con đến xin vía bà đó. Bà liền nắm tay Trung và nói: Bà nhả vía cho bác sĩ nè.
Điều bất ngờ thứ hai là bà ăn chay trường. Nhìn khuôn mặt bà thật bình an và phúc hậu.
Trung lại nhớ đến một bệnh nhân khác. Cũng là một bà cụ. Bà 82 tuổi. Bà đã hỏi:
“Bác sĩ ơi, tôi nên ăn gì, không nên ăn gì?”.
Trung nhìn bà cụ mỉm cười và đáp: ”Ăn gì cũng được miễn bà thấy ngon miệng thấy vui là được”.
Bà cụ giãy nãy lên vì Trung khuyên không giống như mấy ông bà bác sĩ khác. “Đâu được. Tôi bị tiểu đường mà”. Trung lại nói: “Tiểu đường có nghĩa là đường quá dư trong máu, vậy bà đừng nạp thêm quá nhiều đường vào nữa, ăn gì ít ngọt, ít tinh bột, nhưng bữa nào bà lỡ ăn nhiều thì bà đi lại nhiều cho con, quơ tay quơ chân nhiều nhiều lên”. ”Bác sĩ nói đơn giản quá he”.
-Bà ơi, sống tới tuổi của bà là thượng thọ rồi, đáng lý bà phải dạy con cách ăn uống, cách sống làm sao để con được như bà mới đúng, hơn là con bày cho bà.
Bà cười rất vui. Về nhà, cứ khen ông bác sĩ Trung suốt. Con bà kể lại như vậy.
Bạn biết không, cho người bệnh một toa thuốc để họ uống sáng – trưa – chiều – tối thì dễ vô cùng nhưng khi hướng dẫn một chế độ ăn thì khó đến vô cùng. Bởi bữa ăn một người một gia đình phụ thuộc rất nhiều yếu tố như truyền thống gia đình, thói quen ăn uống, kiểu cách nêm nếm theo vùng miền, thời tiết, mùa lạnh mùa nóng, hoàn cảnh kinh tế gia đình, nguồn nguyên vật liệu chế biến … và điều khó nhất là nấu các món ăn.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng thì tính năng lượng ( Calories hay Calo ) trong khẩu phần ăn và một người thì cần bao nhiêu calo mỗi ngày cho từng dạng hoạt động …. Điều đó dường như không thể đối với những người bệnh lớn tuổi, ở quê.
Rồi những cách tính đơn giản hơn in trong sách giáo khoa hay được nói trên các phương tiện truyền thông là “quy tắc bàn tay” để ước lượng khẩu phần ăn sẽ giúp người bệnh kiểm soát chuyện ăn uống tốt hơn, ví dụ như rau xanh thì cả hai bàn tay mở, tinh bột như cơm, bún, mì, … thì 1 nắm tay, thịt cá thì vừa vặn lòng bàn tay, đường đồ ngọt thì bằng ngón tay cái … vân vân và vân vân.
Và cách chia bữa ăn đơn giản hơn nữa đó là một bữa ăn như là 1 cái dĩa lớn, chia 4 phần, 2 phần rau, 1 phần đạm, chất béo, 1 phần tinh bột ….
Nhưng liệu chúng ta ăn theo công thức, theo cách tính toán vậy có vui không, có ngon miệng không?
Nhiều nghiên cứu chứng minh khi chúng ta ăn trong niềm vui, sự ngon miệng … thì cơ thể sẽ tiết ra nhiều hormon giúp chuyển hóa tốt thức ăn và giúp chúng ta hạnh phúc hơn. Bởi vậy, dù bận rộn cách mấy, chúng ta hãy cố gắng ăn cùng nhau vào bữa tối, chia sẻ những niềm vui hay nỗi buồn trong ngày … Nếu được 1 ít rượu vang, 1 ít bia …, chẳng vấn đề gì. Vì rượu vang một ít giúp tiêu hóa tốt hơn, thăng hoa hơn ….
Nếu bạn thấy ăn trong im lặng, ăn trong hình thức cứng ngắt nào đó làm bạn hanh phúc thì cứ như vậy, không sao cả. Mỗi người có một cách thích nghi, cách sống, cách đi qua cuộc đời này. Riêng Trung, Trung thích ăn trong không khí vui vẻ, chuyện trò …. Tranh thủ bên người thân của mình càng nhiều càng tốt.
Ngày mà chúng ta ngừng làm bộ làm tịch, kiểu nọ, kiểu kia, chúng ta cứ thoải mái, tự nhiên là ngày chúng ta về nhà, ở trong nhà, phải không bạn?
Đừng để ông Phật, ông Chúa nào đó ở ngoài nữa, hãy mang HỌ vào nhà, vào trong lòng mình.
Quay lại chế độ ăn, Trung vẫn nghĩ chỉ cần chúng ta chú ý đôi chút thôi.
Ví dụ như người bị bệnh thận mạn sợ nhất là tăng kali máu. Vậy kali có nhiều trong thức ăn nào thì tránh chúng ra, hay ăn rất ít nếu quá thèm quá thích. Cảm giác được ăn thứ mình thèm, mình thích đã lắm, nhưng nhớ chúng ta có bệnh.
Ví dụ như người bị tăng mỡ máu, có nghĩa là mỡ đã dư thừa, thế thì chúng ta đừng nạp nó vào nữa. Hạn chế thức ăn chiên xào. Nếu có chiên xào thì dùng dầu ô liu chẳng hạn.
Còn người thừa cân, béo phì thì sao?
Người thừa cân, béo phì có nghĩa là họ dư năng lượng. Năng lượng nạp vào nhiều hơn năng lượng mất đi. Có hai cách để giảm cân đó là:
1. Hạn chế năng lượng nạp vào những thức ăn thức uống có quá nhiều đường, quá nhiều tinh bột, hay chất béo. Ví dụ một bữa chúng ta ăn 1 tô phở thì hãy giảm còn 1/2 tô.
2. Tăng cường đốt cháy năng lượng dư thừa bằng cách tăng vận động. Ví dụ chúng ta đi thang máy hãy đi thang bộ, tập thể dục thay vì 15 phút/ngày hãy tập thể dục 150 phút/ngày.
Có một câu nói rất hay rằng: Chỉ có những người điên mới lặp lại những việc làm cũ nhưng mong kết quả khác đi.
Như vậy muốn kết quả khác đi, chúng ta phải hành động khác đi.
Nhưng, hãy nhớ, đừng bao giờ cầm bản đồ của người khác để đi. Mỗi chúng ta phải có bản đồ riêng cho mình. Có người thích hợp với việc ăn chay thì có người thích hợp với việc ăn mặn. Có người thích vận động thì có người thích tĩnh tại. Vấn đề là chúng ta phải biết lắng nghe cơ thể mình, khát khao điều gì và tùy vào hoàn cảnh để thay đổi.
Không có chế độ ăn nào chuẩn cả. Cốt tủy của thiền đơn giản là : sống cứ tùy duyên, đói thì ăn, khát thì uống, mệt thì nghỉ … Bớt tạo áp lực ăn uống cho mình.
Viêc của chúng ta đôi khi là biết vừa đủ. Đừng ăn một món quá nhiều lần, quá nhiều ngày. Hãy ăn với lòng biết ơn. Biết ơn ba mẹ, vợ chồng hay chính mình đã cho chúng ta thức ăn. Biết ơn cơ thể đã giúp chúng ta chuyển hóa thức ăn thành năng lượng sống.
Khi chúng ta biết ơn biết thương cơ thể mình chúng ta sẽ biết nên ăn gì và không nên ăn gì.
Cuộc đời càng khó đoán
Ta càng phải chân thành
Đường đi càng xa thẳm
Ta càng phải vững tâm
Biển sông nên rộng lớn
Từ hạt nước đầu nguồn
Núi đồi nên vững chãi
Từ hạt bụi mong manh ….”
Bác sĩ Nguyễn Bảo Trung ( Vô Thường)
