Đó là hai người miền Bắc tôi nghĩ họ vào Nam theo dòng người di cư vào những năm 54, họ đều khuyết tật , một người mù một người què sống đùm bọc chăm sóc lẫn nhau! Tôi muốn nói đến hai nhân vật ông bà Cấp
Thời đó những đồn điền cao su của Pháp họ mộ dân đa số là người Bắc và Quảng Trị, người Quảng Trị họ vào ở và sinh sống theo từng cụm nhà Pháp xây sẳn một kiểu giống hệt nhau được cấp cho ở không tốn đồng nào hết chỉ biết nhận nhà sinh sống và đi làm không phải lăn tăn gì chuyện trả tiền nhà đất hay góp sách gì cả.
Đó là căn nhà của họ, tự làm chủ
Vì vậy tín ngưỡng người ta chung tay góp sức cùng nhau xây Miếu xây Đình thần cúng bái hàng năm cho tận đến bây giờ là công sức của những người dân Quảng Trị xa xứ lập nên ( vì ba tôi và ông bà nội cũng là gốc người ở Quảng Trị )
Nói về bà Cấp khổ người bà khá bộn bề mập mạp áng chừng hơn tám mươi ký, to cao da trắng tóc cắt ngắn bà bị mù đôi mắt nghe nói từ lúc nhỏ sau một cơn bạo bệnh ,bù lại bà cực thính tai , theo bà nói thì có lẽ bà nghe và biết được ma quỷ ở đâu ( chuyện này chút tôi sẽ kể sau)
Còn Ông Cấp chồng bà thì cụt hết hai tay tận khuỷu nghe kể lại là hồi thời Pháp ông ấy làm gác giang cho một cái bót canh của ông chủ đồn điền người Tây một hôm hai anh lính canh này lượm được trái lựu đạn của lính ngồi buồn buồn thế nào mà hai trự rút chốt trái lựu đạn chơi , trời xui đất khiến sao không biết thoáng thấy chiếc xe hơi Ladalat* của ông Tây trờ tới thì cũng vừa lúc trái lựu đạn nó kêu sè sè thay vì quăng đi nhưng quăng đi thằng Tây nó lại tưởng ám sát nó thì toi nên quýnh quáng ông Cấp lấy hai tay bụm trái lựu đạn bỏ vào khe háng anh lính gác chung kẹp lại dưới háng thật chặt để cho nó không nổ và thế là ” bùm” ông Tư gác chung bị chết thê thảm không nguyên vẹn hình hài còn ông Cấp thì được máy bay của ông chủ người Tây chở đi cấp cứu khi trở về ông bị cụt cả hai tay
( Đố các bạn sau khi bị tai nạn về ông chủ Tây có sa thải đuổi việc “ông Cấp cụt tay ” không? Có sử dụng và trả lương cho một người làm việc mà cụt hết cả hai tay không?
Hoàn toàn không, ông chủ đồn điền người Tây vẫn cho ông Cấp làm việc tiếp không còn canh chòi chữa cháy ngoài lô cao su nữa mà được vào làm người gác dang cổng nhà máy mủ cao su đồn điền Siph
Ông Cấp oai hơn bảnh hơn khi được về trung tâm làm gác dang cho nhà máy mủ của Pháp, công việc của ông là ngồi nơi cái trạm được xây nho nhỏ công việc của ông ấy là mở và đóng hai cánh cổng sắt cho xe ông chủ , ổng làm thao tác đó bằng hai khuỷu tay còn lại , mỗi khi xe hơi ra vào văn phòng còn công nhân ra vào thì đi lối cổng phụ nhỏ mở cửa suốt, hồi đó một người đi cạo mủ hoặc làm nhà máy mủ cao su có thể nuôi nổi năm , hoặc sáu miệng ăn thì với ông Cấp lương tháng ông nuôi bà vợ mù là chuyện quá xá nhỏ….và công việc cứ thế êm đềm trôi đi mãi cho đến 30.4.1975….
Bắt đầu thời kỳ đói khổ tem phiếu ăn đói ăn độn, đủ tay đủ chân cả nhà còn phải sống lây lất cầm hơi qua ngày thì…
Dĩ nhiên vào tiếp quản nhà máy ai lại tiếp tục sử dụng một ông tàn phế cụt què như thế cho công việc ” bảo vệ nhà máy” và ông bà Cấp phải lâm vào cảnh đói khổ thất nghiệp ấy phải làm công việc túng cùng là đi xin ăn.
Nhưng công việc xin ăn này ông bà Cấp kín như bưng chỉ biết vào mỗi sáng sớm người ta trông thấy một người cụt hai tay đi trước , kẹp vào nách cây gậy dài phía sau là người vợ tay cầm đầu gậy dò dẫm mò đường do ông chồng phía trước dắt đi họ ra từ sớm và khi nào cũng trở về đến nhà là tối mịt người ta lại nghe tiếng loảng xoảng nồi niêu đó là bà Cấp chuẩn bị bữa cơm tối chợ hai người
Chợ Huyện chưa ai thấy họ ngồi xin ở đó thì hàng xóm càng không bao giờ thấy ông bà Cấp lai vãng, với ông Bà Cấp thì muôn đời là một bí mật.
————
Chuyện ông bà Cấp: phần 2 : Bị vợ quánh
———
Ông Cấp không có mặc quần
Chính xác là vậy vì đơn giản ông bị cụt hai tay cả đời ổng chỉ vận chiếc xà rông một ống vải đen lưng thun cho dễ bề vệ sinh tiểu tiện, không phiền phức ai tự mình thay ra thay vô chứ chi?
Hai ông bà ở với nhau nghe nói lâu lắm mà không có con, vì nỗi không có con nên đám con nít trong xóm hay lân la chơi với ông có cái gì trái chuối hay kẹo bánh hai ông bà cũng chia cho tụi nhỏ! Bà Cấp hình như là người có Đạo trên cổ bà có đeo sợi dây chuyền bằng bạc mặt dây là chiếc thánh giá nhưng cả Sở chưa ai thấy bà đi nhà thờ bao giờ hết chắc do bà mù loà đi lại khó khăn ông Cấp Đạo Phật thì làm sao ông dắt bả đi nhà thờ xưng tội được, khổ vậy!
Chuyện vui là hai ông bà hay chửi nhau suốt , bà Cấp mỗi lần chửi là thôi có văn có vẻ như mụ mất gà vậy.
Dĩ nhiên con giun xéo mãi cũng oằn ông chồng có khi nổi điên lên ổng kẹp cây vào nách rình rình đụi bà vợ mấy phát vào vai , lưng… Ối cha mẹ ơi cả xóm bị một phen kinh thiên động địa bà Cấp chửi bới không còn từ nào diễn tả hết được…
Dòng đàn bà thì tật thù lâu nhớ dai đố bỏ qua, tuần sau má tui đang ngồi sàng gạo buổi trưa nghe tiếng ông Cấp la làng: cô hai ơi, cứu tôi cứu tôi với…!
Má tôi lật đật vội vàng ba chân bốn cẳng chạy sang mở cánh cổng khép hờ vào để can … vừa qua cái tụi tui thấy má tui đi về miệng nhai trầu mà má tui cười cục thuốc xỉa cũng rung rinh theo, má tui nói liền:
– má vừa qua thấy ông Cấp nằm dưới bị bà Cấp ngồi lên bụng bả vả ổng lia lịa vào mặt, hai chân ổng cà bơi cà bơi tay đâu mà chống ngồi dậy bả mập thù lù bự chảng
Má tui làm sao can vì ổng mặc xà rông mà loại quần một ống như tui kế ở trên , mà ổng bị bà Cấp ngồi đè lên nằm cà quơ cà quơ hệt như con rùa bị người ta lật ngược vậy giơ hai ống giò thì …thua, đàn bà nào dám vào can ( mà xin lỗi có tay cũng chịu phép vì cả gần một tạ thịt ngồi như gọng kìm thì chỉ có chết vì bà Cấp nung nấu quyết chí trả thù ông vì cái tội dám quánh lén bà bữa trước)
Thôi thì lá lay mặc cho bả đánh chừng nào đã nư hả giận thì thôi cho hết cục tức của bả thôi chớ biết sao?
————
P.3 :
Mùa mưa…
Lại mùa mưa, năm nào mà chả mưa sớm hay muộn mưa dầm hay không mà thôi!
Mà cái lệ hễ mùa mưa chừng già phân nửa những chiếc lá cao su vàng rơi xuống từng lớp chồng lên nhau mục rã ra là rục rịch mùa nấm mối về, ở quê tôi đất cát trắng chứ không phải vùng đất như cao su Long Khánh màu mỡ, đất đỏ nên nấm mối nơi đây mọc lên rất sạch sẽ trắng tinh, mà nghề đi tìm nấm mối tôi nghe má tôi và ông ngoại tôi nói muốn đi tìm nấm mối phải là người nhẹ vía tìm mới ra ổ nấm, vì có khi cả đoàn người cày nát cả lô cao su không thấy mà người đi sau nhẩn nha lại bắt gặp.
Ông Cấp không nằm trong số đó, khi đi tìm nấm mối bao giờ ổng cũng đeo cái túi vải thật to lủng lẳng trên vai lúc nào ổng cũng đi riêng lẻ một mình vì đoan chắc một câu như đinh là ông Cấp đi tìm là phải có vì ổng rất hạp nấm mối , thành ra nhiều câu chuyện thêu dệt về ông những khi mấy anh lưu linh lúc họ hưỡn đãi ngồi khề khà nhậu vài xị với món nấm mối nấu cháo hoặc xào lá lốt là người ta lại nhắc chuyện ông Cấp đi nhổ nấm mối mà góp vui câu chuyện
Chắc các bạn sẽ hỏi : không có tay sao nhổ nấm?
Trời, chuyện nhỏ ổng nhổ bằng chân, tức là ổng kẹp tai nấm mối giữa hai ngón chân cái và ngón trỏ và cứ thế mà ổng nhổ lia lịa đầy cả túi vải , ổng đã không gặp thì thôi mà mỗi lần ổng phát hiện ra ổ nấm nào ổ nấy phải to bằng cả nửa chiếc chiếu.
Có vài lần tụi con nít trong xóm cũng kéo nhau năm ba đứa đi tìm nấm mối tìm hoài không thấy tụi nó hái đỡ nấm mối huyết màu đỏ nhỏ xíu hoặc mấy tai nấm dai hoạ hoằn hên lắm thì được vài tai nấm mối mồ côi , bỗng chúng trông thấy cách xa hàng mấy chục gốc cao su thấp thoáng bóng ông Cấp vì không lẫn vào đâu được cái áo lính dài tay phất phơ phía xa với cái váy đen là đích thị ông Cấp đang đứng lom khom, nhổ nấm mối tụi nhỏ khoái chí la làng ầm ĩ cả lên : ớ, ông Cấp đang nhổ nấm mối tụi bây ơi…?
Bù nói bù chạy lại phía ông
Ông ấy rất thính tai và tinh mắt (mất cái này nó bổ sung cho những bộ phận còn lại trên cơ thể ) ổng nhanh và còn khôn hơn Dương Quá nữa à , thì còn lâu tụi bây mới tranh được với ông nhá?
Thế là ổng dùng hai bàn chân chà nát hết cả đám nấm mối hahaha …nấm mối nó nhõng nhẽo như trứng gà vậy mong manh dễ vỡ vì nó là thực vật thân mềm mà , chỉ năm phút là tan nát đời nấm mối , thà không có chứ ông quyết không cho cho bọn ranh bây nhổ.
Và nghe đâu có vài lần ổng ngồi xuống lết trên ổ nấm và đứng tè trên đám nấm mối nữa mới độc cô, người ta đi hết ổng ngồi dậy nhổ tiếp
Nói nhắc lại vầy,
nhà ông Cấp trước cửa có hai cây vú sữa trắng chín trái rất ngon ngọt , bọn con nít tụi tui trưa trưa rình hễ thấy ông bà Cấp ngủ là rón rén leo lên cây hái trộm ( tuổi thơ có ai không hái trộm chưa nhỉ đừng nói không , tui không tin à)
dĩ nhiên phải đứng dưới đất nhắm xem trái nào da láng bóng lưỡng ở cành nào hướng nào là cứ leo lên ngay nhánh đó mà hái, phải tác chiến nhanh gọn đứa ở dưới đất đứng chờ khi thằng ở trên hái xong chờ kéo vạt áo trước ra nhắm hướng trái vú sữa nó thả rơi xuống mà hứng , còn không thì khum hai bàn tay lại chụp mà quan trọng phải không được để rớt xuống đất tránh gây tiếng động nó mà rớt trên mái ngói hay máng xối nhà ổng thì có nước bà hú! Vậy , nghĩ sao mà trái vú sữa chụp được hết không rơi xuống đất thần thánh gì?
Có mấy lần nó rớt xuống đất cái bịch là lo mà mạnh đứa nào đứa nấy co giò chạy ông Cấp ổng mở cửa chạy ra liền ổng mà thấy mặt biết con nhà ai là ổng cặp nách mấy trái vú sữa bể nát tới nhà mắng vốn má tôi ngay
Là gì,
Là bị ăn đòn nằm sấp cả bầy ba đứa trong nhà ăn roi chuối , nát bấy mấy cây roi luôn
Và thời gian trôi đi, chúng tôi cũng vừa lớn
…sau cái ngày tháng tư đó, ông bà Cấp đã dắt díu nhau đi xin ăn, hai cây vú sữa già cũng dần dần khô chết
Có lần người ta thấy ông đi xin ăn về chỉ còn có một mình không thấy bà Cấp gương mặt ông rất buồn lầm lì không ai dám hỏi mà thời đó ai cũng khổ ngang nhau có hỏi cũng có giúp gì được cho ông đâu?
Sau hai lần đổi tiền gọi là đánh đổ tư sản người dân nghèo càng thêm mạt
Người ta đoán già đoán non có thể bà Cấp chết hay là bả bị bắt vô trại tàn tật mất rồi
Và khoảng gần một năm sau quên bẵng đi một thời gian họ chợt nhớ ra không thấy ông Cấp chiều chiều đi về trên vai mang một túi vải thức ăn đi xiêu vẹo trên con đường vào nhà và tiếng húng hắng ho của ổng trong ngôi nhà ấy nữa
Có lẽ ông ấy đã chết!
