Má à!
Hồi khuya má ho hung đó nha má, tui nằm phòng bên mà lo cho má hết sức. Mùa này bông nở lung tung, cỏ cũng đơm bông làm con người bị dị ứng.
Trời chuyển Xuân mà gió còn lạnh cóng, người ta lo hà rầm chuyện trái đất tả tơi vì con người phá tới lủng trời rách đất, phần tui lo cho má mình ên chiếc bóng bên đèn.
Tui đọc thơ bà Hồ Xuân Hương giọng đàn bà miền Bắc chì chiết trả treo, nói về phận đàn bà con gái mà tui buồn khan, tui đọc Má nghe heng:
Cả nể cho nên hóa dở dang,
Nỗi niềm có thấy hỡi chăng chàng?
Duyên Thiên chưa thấy nhô đầu dọc,
Phận liễu sao đành nẩy nét ngang
Cái nghĩa trăm năm chàng nhớ chửa?
Mảnh tình một khối thiếp xin mang.
Quản bao miệng thế lời chênh lệch,
Không có, nhưng mà có, mới ngoan.
Mới đầu tui đâu có hiểu hết sau này tui hiểu từng câu, hiểu rồi tui thương má biết bao nhiêu mà kể. Má à! Năm nay tui hơn ba con trăng, nói trắng ra tui ngón nghém ba chục tuổi, hồi đó má tuổi này đã có tui đi kế bên làm bạn phải không má.
Má im thinh không thèm nói gì cho tui nghe, má tưởng má dấu nổi tui sao? Bà ngoại với Dì Tư kể cho tui nghe ráo rồi má à. Hồi đó má “cả nể” ai, hồi đó má yêu ai, thương ai tui biết hết á, một nửa người đờn ông không thể nào tính là một được, cho nên má dở dang, cho nên má phải trốn hàng xóm bạn bè, lên Đà Lạt ở tạm nhà dì Tư, cho tới ngày cái “nét ngang” má mang mất đi để bụng má nhỏ lại thành “phận liễu” buồn thiu một mình nuôi tui khôn lớn.
Ba cái chữ Hán này người ta viết ngoằn ngoèo thêm nét trên, bù nét dưới mà từ chữ Thiên là ông Trời cho thêm cái mũ nhô lên thành chữ Phu, cũng như chữ Liễu âm đọc lên thành cây liễu chỉ về phụ nữ, bù thêm nét ngang biến ra chữ Tử là con. Má thấy hông, từ thế kỷ xa xưa ‘tít tè lệ thủy’ đã có chuyện không chồng mà chửa, hà cớ gì Má mang trong lòng chuyện riêng của Má, rồi để son thắm phai màu chớ.
Dì Tư kể: “Má mày khờ như con đuông dị đó, con gái Long An mười tám tuổi đẹp như lá dừa non đẹp như buồng cau mới, bị đờn ông Sài Gòn dụ dỗ. Ổng là ông chủ nhà Má mày mướn một góc mần tiệm may chớ ai, thằng chả có khuôn mặt tài tử Alain Delon, bảnh bao thơm nức mùi thuốc xức tóc ‘bi ờ ăng tin’ – khiến Má mày thả lời bà ngoại trôi sông, ngàn vàng chìm lỉm, mất con heo làm đám, mất đám rước dâu xá lạy trước bàn thờ, mất đôi đèn khay rượu, mất luôn cái đám cưới rềnh rang. Giả trốn con vợ bà chằn, tò tí dí má mày, đờn ông mà con ăn vụng xong chùi mép, đờn bà con gái thì chang bang cái bụng, khôn ba năm chỉ cần một giờ dại là trả giá một đời con biết dzậy hông.”
Thiệt nghen Má, tui nghe mà sùng trong bụng, thời này đờn bà có quyền tự do chọn lựa lấy chồng rồi có chửa, hay chửa rồi mới có chồng à nha, tui thấy Má mua báo People đọc hoài, người ta li dị bỏ nhau cái một không chút luyến lưu. Má biểu với tui là tại Má mang tấm tình người phụ nữ Á Châu chuyện đó cũng xưa lắm rồi Má ơi. Phụ nữ Nhật Bổn thời nay đã nấu chảy xích xiềng, không còn vô ra khép nép, mặt cúi gầm dòm đôi guốc dấu dưới tà áo kimono nữa rồi, cái câu “lấy vợ Nhật – ở nhà Tây – ăn đồ Tàu” đã lạc hậu hơn thế kỷ, thời này mà lấy vợ Nhật là chấp nhận chuyện cắm sừng, ở nhà Tây là chấp nhận chuyện bị nhà băng kéo, ăn đồ Tàu là chấp nhận truyền mỡ vào máu, thì Má chụp chi cái chuyện là phụ nữ Á Đông để mà vô ra vò võ chiếc bóng mình ên.
Tưởng tiếc người Má yêu tui đâu có cản, mà người ta có nghĩ gì tới Má không chớ, nghĩa trăm năm đã chẳng, tình một khối Má mang vậy chưa đủ sao? Má đừng la tui con gái nhiều chuyện, môi mỏng thày lay ăn hớt chuyện người nha Má, tui thương yêu Má tui mới nói phải trái cho Má nghe mà.
Đó má đọc đi, bài thơ kiêu ngạo của bà Hồ Xuân Hương thành câu hát vè “Không chồng mà chửa mới ngoan, có chồng mà chửa thế gian sự thường!” Hay từ câu hát vè này mà bả viết xuống thành thơ tui không biết, chuyện tui biết là tui không có ba, còn Má không có chồng. Cái dở dang của Má không có gì là lầm lỗi, để Má khóc thầm tới giờ còn khóc, khóc tiếc cho cái ngàn vàng mất vì “cả nể” hay Má khóc vì Má ho không có ai cạo gió, xức dầu.
Má à! Má hết là lá dừa non, nhưng còn mềm mại y như lá cây palm cây sago chứ đâu có cứng ngắt cây phong cây gõ, thiệt thòi ba mươi năm đủ rồi Má à. Má nghe tui đi, ngày mơi hai Má con mình đi ra quầy mỹ phẩm, không Lancôme Max-factor cũng Shiseido, người ta điểm phấn tô son lại cho Má, để Má ngạo với nhơn gian nửa nụ cười nha Má. Tui để ý thấy nhiều người bạn cũ của Má, người ta cũng lẻ bạn thiếu bày, xứ lạ ngộ cố tri sao Má không làm thân, tui thấy má kiếm đường xa lánh họ vậy chớ.
Má coi đó, bây giờ tuổi thọ của con người dài ra tới cả trăm tuổi, nhìn cảnh Má thui thủi vào ra, tui nghĩ tới chuyện yêu đương ngặt nỗi người tui yêu cũng một con một mẹ, hai đứa tui thiệt không biết tính sao, hễ tui theo chồng bỏ Má tui không nỡ, mà ảnh theo tui bỏ má ảnh cũng không đành. Nỗi niềm của người đàn bà soi đèn bóng lẻ kể ra buồn biết mấy Má ơi! Rồi Má thấy thiên tai rầm rập tới hông? Má không mau kiếm bạn, đến hồi tận thế biết nắm lấy tay ai đặng đi vào miền vĩnh cửu hả Má?
Má ơi! Nghe lời tui đi lấy chồng nghen Má, lấy cho có bạn hủ hỉ sớm hôm, lấy cho có người chung đèn chiều tà bóng xế, còn chuyện “nhô đầu dọc” – “nẩy nét ngang” giờ thành chuyện cổ tích cho rồi, ai còn đọc được chữ Hán nữa mà nói.
Má có lấy chồng rồi tui mới an tâm mà nói: “yes” dí người ta, cho má hay, con gái má có giá lắm lận tui từ chối mấy lần rồi mà ảnh cứ kiếm thời cơ hỏi miết, kỳ rày tui nghe mấy thằng bạn của ảnh biểu ảnh tính chiện mướn người ta múa hát chi đó giữa đám đông đặng ảnh quỳ gối xin tui lấy ảnh đó nghen.
2011