Nó trở về với nụ cười đầy mãn nguyện, cái gương mặt hạnh phúc như mùa xuân đến với đời. Trên tay còn cầm tấm ảnh của thần tượng mới được ký tặng trong đêm chương trình đại nhạc hội vừa xong. Mười một giờ đêm, cái nhà đèn chưa tắt! Dưới bếp mùi khói cay nồng loang kín trong căn nhà thật ngột ngạt lẫn khó chịu làm sao. Dáng của má còn cặm cụi, lục đục nấu xôi chuẩn bị cho kịp ngày mai mang ra chợ để bán. Nó hớn hở bước vào, tay cầm tấm ảnh đưa lên môi hôn liên tục! Ngây thơ khoe với má trong tiếng cười vui giòn giã.
Nó cầm tấm ảnh nhảy múa rồi ca hát trong niềm vui sướng tột cùng của sự thích thú trào dâng. Chắc có lẽ đêm nay là một đêm ngủ ngon trong niềm hạnh phúc đầy ắp! Vì ước mơ từ lâu nay đã trở thành hiện thực. Được gặp thần tượng thực tế ở ngoài chứ không phải như là màn ảnh nhỏ mà nó thường hay xem. Lại còn được đích thân thần tượng tặng cho chữ ký! Có lẽ mai nó sẽ vào lớp rồi khoe ảnh cùng chúng bạn vì niềm vinh dự trên. Nó vẫn giữ nụ cười đi vào phòng rồi đóng sập cửa lại! Chỉ còn lại một mình má bên bếp lửa còn đang cháy đỏ rực. Má nhìn theo cái dáng đi của nó thật giống hệt trẻ con, cứ hồn nhiên thơ ngây và trong sáng, dù biết nó đã mười sáu tuổi đầu. Má cười trong đôi mắt buồn buồn chứa đựng nhiều suy tư, vì má phải lo toan cuộc sống cơm áo với gạo tiền đâu phải nhởn nhơ, khác xa với con cái. Nó quay trở lại, đi xuống càu nhàu! Gương mặt không còn tươi tắn như lúc mới đi xem hát về. Đứng trên cửa nhìn xuống bếp mà lắc đầu khó với nỗi khó chịu, vì mùi khói cay nồng không sao yên giấc được. Nó ghét cái mùi khói này vô cùng, cứ hàng đêm phải hứng chịu cái cảnh bị khói hành đến chảy cả nước mắt và nồng trong mũi như muốn bị ngộp thở.
Nó hầm hầm quay lưng bỏ đi! Gương mặt má hằn lên một nỗi buồn thật tội nghiệp. Nỗi buồn này không phải vì thái độ của con! Mà buồn vì ngoài cái nghề bán xôi ra má không còn biết làm gì để bán nuôi nó. Nhiều đêm làm con thức giấc khổ sở vì khói bếp! Má thấy cũng xót xa lắm! Vì học xa nhà, đạp xe gần mười cây số để được đi tới trường, việc mất ngủ lâu dài sẽ không còn sức mà tiếp tục ăn học. Má rất thương con! Mùa hè năm trước nó xin vài chục nghìn để đi gặp gỡ giao lưu cùng họp fan ở huyện. Má bán một gói xôi chỉ có một nghìn đồng, thế mà đành lấy cái số tiền lớn, huống gì đó là tiền mua thuốc uống mà đưa hết cho con. Chỉ cần con vui và chịu học thì cái gì đòi mà má chẳng chiều theo! Nói cho đúng hơn là việc học của con đối với má là quan trọng hơn hết! Mặc dù hiểu chuyện học hành là tương lai của riêng nó. Tuy nhà nghèo nhưng má không để con thua kém bất cứ ai trong cái xóm đổi mới phát triển này.
Má vẫn trong tà áo cũ nhàu, nước da rám nắng, đầu tóc hai màu muối tiêu chưa bao giờ chải chuốt gọn gàng như những người phụ nữ khác. Có đôi khi nó mặc cảm về gia cảnh, ngại khi đứng giữa chợ để đỡ đần, và phụ giúp má gánh hàng ở chợ về! Nó sợ bạn bè thấy rồi chê cười. Má cũng hiểu được điều đó nên chưa bao giờ bảo nó phải phụ giúp bất cứ việc gì ở chỗ đông đúc người. Nhiều khi nghe hàng xóm nói về việc đừng nuông chiều con quá mức, sẽ dẫn tới tình trạng có hướng suy nghĩ lệch lạc đi trái ngược sự gia cảnh cho phép. Má chỉ lặng im mà cười, vì má hiểu được nó đã thiếu tình thương của cha từ lúc mới có chín tuổi. Thôi thì cứ để cho con mình vui như bù đắp lại một phần bất hạnh mà nó đang hứng chịu trong bão dông cuộc đời.
Nó đã ngủ say sưa, trên người còn đặt tấm ảnh của một ca sĩ ở ngay giữa ngực. Nó vô cùng yêu thích người ca sĩ này. Thường xin tiền má để mua album về nghe, nhiều khi má ăn sáng chỉ có vài nghìn, nhưng lại cho con rất nhiều tiền để mua những chiếc đĩa hát về nhằm nghe cho thỏa thích!
Một buổi sáng tiếng gà gáy vang ở bụi chuối sau nhà, sương còn đặc mù ở những hàng cây xa. Vẫn như ngày nào trên vai má với chiếc đòn gánh nặng nề, dáng nhanh nhẹn, tiếng rao quen thuộc lại vang lên trên khắp các ngả đường “Ai mua xôi không?”…. trong tiếng rao ấy có chứa đựng một nỗi buồn thăm thẳm, sự hy sinh cho gia đình cao cả. Tiếng rao chỉ có vài từ ngắn gọn nhưng nó đã rót vào tâm tư của biết bao nhiêu người, thấu hiểu được nỗi vất vả, bươn chải mưu sinh giữa dòng đời quá vội.
Vào một ngày chủ nhật nó được nghỉ học. Đó cũng là niềm vui vì ngày chủ nhật nào cũng tổ chức họp fan, giao lưu và cùng nhau hát những bài hit của thần tượng cho nhau nghe cả buổi. Những bạn cùng fan rủ xuống nhà để vui chơi cho biết. Nó không biết phải nói như thế nào với lời đề nghị trên, vì căn nhà của nó quá đỗi đơn sơ nghèo nàn. Má thì tóc tai bù xù ăn mặc xộc xệch. Cơ thể lúc nào cũng toát ra cái mùi hôi chua bởi những giọt mồ hôi lênh láng trên gương mặt lẫn vào cả quần áo, nhất là những giờ nấu nướng hoặc đi bán vừa về. Thật khác xa với cha mẹ chúng bạn nên nó không thể nào dẫn các bạn về nhà mà chơi được. Nó vốn dĩ là người sĩ diện, lại có điểm nổi trội nhất ở trong fan, bởi vì lý do đó mà không thể nào làm mất đi hình ảnh sáng giá của chính mình. Nó ló ra một suy nghĩ rằng: phải mượn cái nhà của con bé Oanh và nói với chúng bạn đó là nhà nó! Thế nào chúng bạn cũng phải kính nể nó nhiều hơn. Bởi vì đó là căn nhà giàu, nó rộng lớn nguy nga như một cung điện, có đầy đủ các tiện nghi. Huống gì cha mẹ của bé Oanh đã đi đám cưới ở tỉnh đến tận khuya mới về. Chỉ còn lại một mình nhỏ Oanh ở nhà, nên việc đóng vai là chủ nhân của căn nhà thật là quá dễ dàng. Nói là làm ngay.
Nó chấp nhận với lời đề nghị trên. Dẫn các bạn vào căn nhà mà nó cho rằng đó là nhà của nó. Khi bước vào ai cũng trầm trồ khen ngợi về căn nhà có dáng đồ sộ, khang trang và có ước mơ được sướng như là nó, một tiểu thư đài các thứ thiệt mà cho đến bây giờ các bạn mới biết và chứng kiến tận mắt.
Ngoài kia trời đổ cơn mưa. Cơn mưa thật lớn xối xuống đây mịt mờ và làm con đường có bề mặt trơn ướt. Nó nhìn ra thấy cái dáng má vội vàng đi như chạy, trên vai gánh hai thúng xôi, nhịp bước chân đều đặn hòa với điệu nhún nhảy của chiếc quang gánh trên bờ vai nặng trĩu. Bất chợt má trượt chân té ngã! Hai thúng xôi nghiêng đổ văng ra tứ phía đường. Nó nhìn thấy nhưng đành bỏ mặc vì đang hát bài hit của thần tượng cho các bạn cùng nghe, chẳng thể nào làm tuột cảm xúc ở ngay lúc đó được. Má lụi cụi đứng lên người toàn đầy bùn đất! Nhặt lại đồ đạc cho vào chiếc thúng rồi tiếp tục gánh về! Trên gương mặt vẫn còn nhăn nhó bởi cơn đau sau một cú té ngã.
Kết thúc bài hát, nó vui mừng với tiếng vỗ tay khen ngợi của các bạn, vì cách hát giống hệt như thần tượng. Nó nhìn ở dưới cái bàn có một tờ báo đã để đó từ lúc nào chẳng biết. Trên trang chính có đăng một tin tức mà xem qua cả đám đều giàn giụa nước mắt! Tiêu đề là thần tượng bị tai nạn giao thông trong một lần đi trình diễn ở một đại nhạc hội, được người dân giúp đỡ đã đưa đi nhập viện vào tối hôm qua. Đọc xong cả đám khóc như mưa. Chúng bàn với nhau phải đi lên chùa cầu an cho thần tượng, để idol sớm được hồi phục và đi diễn trở lại. Thế là chúng nó kéo nhau lên chùa trình bày sự việc với một sư thầy già. Sư thầy nghe xong quá đỗi ngạc nhiên mà nhìn từng đứa một, vì nào giờ người ta chỉ đi cầu an cho gia đình chứ có ai lại cầu an cho người lạ bao giờ. Thầy im lặng lắc đầu! Có đứa trên tay còn xăm cả tên của thần tượng, gương mặt của mỗi đứa đều dán cái hình của người ca sĩ ấy, tròn nhỏ ở trên phía gò má.
Sư thầy kể cho chúng nghe những câu chuyện thiêng liêng về người mẹ “trên đời này không có thần tượng nào được như mẹ! Mẹ rất vĩ đại, mẹ bao la như đất trời! Mẹ đầy những tài năng không một ai trên thế gian này có thể so sánh bằng! Mẹ cũng là ca sĩ – mẹ cũng là diễn viên! Thế tại sao các con lại không thần tượng. Hãy trở về nhìn vào đôi mắt của mẹ, nhìn vào mái tóc, nhìn vào cả vóc dáng, cảm nhận thật lâu và yêu thương mẹ nhiều hơn”.
Chúng nó gục đầu trong câu nói của sư thầy, đôi mắt buồn hiu mỗi khi chợt nhìn nhau. Cả bọn nói lời tạm biệt sư thầy rồi bước chân ra về với nỗi niềm đầy chất chứa khi nghe kể về cuộc đời của những người mẹ đầy bao la vĩ đại. Như đức Mục Kiền Liên, ngày âm lịch mười lăm tháng bảy, cúng dường Tam Bảo để lấy phước cứu mẹ theo lời của đức Phật dạy.
Nó trở về nhà thấy mùi khói cay nồng! Nhớ lời giảng của sư thầy trong lúc đi cầu an lòng không còn thấy khó chịu. Nó vội vàng đi xuống bếp gặp má để nhìn vào đôi mắt, nhìn vào mái tóc như sư thầy đã nói. Vừa đi xuống thấy má đã nằm im bất động dưới sàn đất đã từ bao giờ rồi, quần áo còn dính bùn đất sau cái té chiều mưa! Bếp lửa còn đang đỏ tươi, nồi xôi cũng đã cháy khét đen. Nó hoảng loạn lấy tay lay lay vào người má rồi la lên như một sự kêu cứu. Bà con chòm xóm cùng tới đông đen rồi đưa má cho kịp đến bệnh viện. Chưa bao giờ nó thấy trong bụng mình bối rối như chính ngay lúc này. Nó chạy theo sau với lòng đầy lo lắng! Mọi người nói để trấn an tinh thần, nhưng nó thấy mình chẳng yên tâm chút nào. Nó nhìn má nằm đó trong giường bệnh với hai mắt nhắm lại! Cái chân tay còn rịn máu vì cú trượt té ngửa trong lúc về chiều mưa. Đôi mắt nó bỗng nhiên ứa nước lăn dài trên đôi gò má nhỏ, rồi rơi xuống chiếc áo mới tinh. Nó tự trách chính bản thân mình “nếu không đi chơi, ở nhà gần gũi với má thì mọi chuyện chẳng phải tồi tệ như bây giờ! Má có bề gì con sống với ai đây”?
Nó nhìn lại chiếc áo của má với vai áo đã sờn màu cũ kỹ! Cũng vì chiếc quang gánh nặng đã cọ xát mỗi ngày! Nó càng khóc lớn hơn!. Người ta bảo đi về nấu cơm để lát má về ăn, nhưng sao đôi chân không muốn bước cứ như bị keo dán dính chặt, và đôi mắt luôn luôn nhìn phía má.
Nó lặng lẽ bước chân ra về với tiếng khóc còn thút thít trên đường. Nó về đến nhà thấy trống trơn, cái bếp lửa đã tắt tự bao giờ, chỉ còn lại chỉ một ít than đỏ. Bỗng dưng nó lại thèm nghe cái mùi khói bếp của má nấu. Nó nhìn thấy chiếc quang gánh má hay để ở trên cái chõng tre! Nó lại ôm mặt khóc một mình. Chính cái đòn gánh này đã nuôi nó ăn học từ bé cho tới lớn đến tận luôn bây giờ! Trong đó có công sức của má, bằng những sự gian lao khó nhọc, bằng những giọt mồ hôi thấm lên chiếc đòn gánh xám đen. Có hiểu vì sao chiếc đòn gánh nó lại có hình uốn cong mà chẳng thẳng ngay như lúc mới mua về? Là vì do sức nặng của hai đầu kéo xuống, dần dần và dần dần rồi trở thành cái hình của vòng cung.
Nó nhớ lại lời sư thầy nói lúc lên chùa cầu an cho thần tượng. Nghĩ lại thật đúng chẳng sai một tí nào. Má cứ như là một ca sĩ! Hồi còn nhỏ cứ khóc không chịu ngủ, má hát ru suốt đêm, với giọng ca mê ly thế là ngủ ngon êm ái một giấc lành. Trong câu hát lời ru ấy đã vẽ những giấc mơ rất đẹp! Đẹp như khu vườn miền cổ tích rực rỡ muôn sắc màu. Lời ru ngọt ngào, mát lạnh như cơn gió thổi vào hồn thật man mác tuyệt diệu, nó ngủ êm đềm trong vòng tay bao la.
Má có khác nào là diễn viên! Những khi đút cơm con không ăn, má liền nhập tâm diễn hết vai này rồi đến vai kế tiếp! Từ mèo đến siêu nhân, từ những vai nhỏ nhặt rồi đến cả vai lớn! Chỉ khi nào con ăn thì má mới chịu dừng. Những lần con khóc má hay làm đủ trò để nó cười. Lớn lên một xíu thì bất cứ chuyện gì trên đời này cũng đều hỏi má! Má nào có phải là thần tiên mà chuyện gì cũng biết! Ấy vậy mà má luôn luôn trả lời. Nó chợt nhận ra trên đời này không ai tài năng như là má! Thế thì tại sao lại không thần tượng, mà lại đi thần tượng những người chưa từng sinh ra nó, chưa từng ru nó, chưa nuôi dưỡng nó bất cứ một ngày nào. Hai hàng nước mắt chảy dài khi nhận ra! Người má lúc nào cũng có mùi hôi vì những giọt mồ hôi và cả dòng nước mắt dính vào vạt áo mặn chua với gánh hàng sớm khuya. Má có dáng đi nghiêng lệch vì chiếc đòn gánh này đã đè lên đôi bờ vai nhỏ suốt mấy chục năm trời. Tóc của má bù xù vì đã dấn thân vào mưa nắng gió sương hết ngày đến tháng! Lo bươn chải kiếm tiền nuôi con! Đâu có thời gian để mà chải chuốt cho suôn sẻ gọn gàng. Trong căn phòng của nó dán đầy hình ảnh của thần tượng, nhưng chưa có một tấm ảnh nào là ảnh của má mình. Nó vội vàng đi vào gỡ tất cả hình ảnh xuống, vì từ nay về sau nó không còn thần tượng bất cứ ai trên đời ngoài má ra.
Tiếng xe máy và ánh đèn pha trước ngõ người ta đã đưa má trở về. Nó chạy ra ôm chầm lấy má! tựa đầu vào thật lâu trong thổn thức nghẹn ngào như chẳng có mùi vị nào làm nó khó chịu! Rồi hôn thật nhiều vào cái dáng mà nó hay chê là đi nghiêng lệch. Cầm lấy đôi tay gầy guộc ướm vào hai gò má! Đôi bàn tay mà nó hay bảo lột da
sần sùi trông xấu xí vô cùng! Giờ đây sao yên bình và ấm áp đến lạ.
Má mới vắng nhà chỉ có một xíu khi ở bệnh viện. Vậy mà nó thấy trái đất như chẳng có một ai bên mình. Nếu một mai má lìa xa cõi trần thì nó sẽ trông như thế nào? Chắc chắn sẽ đau khổ thấy đời hẩm hiu đến cực độ.
Nó ôm má thật lâu rồi thì thầm “Má ơi, con xin lỗi về những tháng ngày vừa qua, con thương má nhất trên đời”. Đó cũng là lần đầu tiên nó nói câu này. Má cười! Nụ cười đi đôi với hai hàng nước mắt rơi xuống vai nó lả tả. Má nhẹ nhàng lấy tay xoa vào đầu rồi khẽ thì thầm trong niềm xúc động của hạnh phúc vô bờ “Con của má nay đã lớn thật rồi”.
Hai má con lặng lẽ bước vào trong nhà! Bỏ lại trước sân một ánh trăng của tháng bảy vu lan. Ánh trăng soi sáng cho dấu chân hiếu hạnh đang đi tới con đường báo ân đến những đấng sinh thành! Những ngôi sao lung linh trên bầu trời như những ngọn hoa đăng đang trôi trên sông của đêm rằm tháng bảy vu lan báo hiếu. Ôi cuộc đời hạnh phúc và vui sướng biết bao khi những mùa vu lan tới được cài cánh hoa thắm trên ngực áo rạng ngời.
